Acıpayam'ın Sancağı Nerede ?
Geçtiğimiz yıllarda Acıpayam'a bağlı Yazır Mahallesindeki tarihi camide bulunan Acıpayam Sancağının akıbeti merak ediliyor.
Edinilen bilgilere göre, tarihi Yazır Hacı Ömer Ağa Camisinin restore edildiği sırada caminin duvarına gizlenmiş üzerinde ayetler işlenmiş bazı atlas kumaşlar bulundu.
O dönem Prof. Dr. Turgut Tok'un incelemesi sonrasında ise üzerinde ayetler işlenmiş atlas kumaşlardan bir tanesinin Acıpayam'ın Sancağı olduğu tespit edilmişti.
Bunlar buradan alınarak Acıpayam Kütüphanesine teslim edildi. İlerleyen yıllarda da sancağın Acıpayam Belediyesine zimmetle teslim edildiği belirtildi.
Acıpayam Belediyesinde olması gereken Acıpayam Sancağının nerede olduğunun bilinmediği iddia ediliyor.
Acıpayam Tarihçesi
Eski çağlarda " İndos Vadisi" olarak bilinen bölge; sırasıyla Hititler, İonlar, Akalar, Frigler, Lidyalılar, Persler, Helenler ve Roma İmparatorlukları´nın egemenliği altında kalmıştır.1071 Malazgirt Savaşından sonra Anadolu´ya gelen göçmen Türk Boylarından Oğuz Kafilesi´nin Avşar Oymağı´na bağlı Karaağaç Baba yönetimindeki bir kol Eşeler Dağı eteğine (bugünkü Dodurgalar, Yazır, Kumavşarı, Darıveren Kasabaları ve çevresi), diğer kolu da Elmadağ eteğine (bugünkü Karahöyükafşarı, Yeşilyuva, Yatağan çevresi) yerleşmişlerdir.
Merkezi Kütahya´da olan ve bugünkü Serinhisar İlçesine sınır Germiyanoğulları Beyliği, bereketli Hamit Ovası´nı (Acıpayam Ovası) ele geçirmek amacıyla uzun süren savaşlar yapmışlardır. Bu savaşlar sonucunda Avşar Beyi Karaağaç Baba önderliğinde Germiyanoğulları’ndan kurtulmuş Hamitoğulları´nın eline geçmiştir. Daha sonraları bölge, tekrar Germiyanoğulları´na geçmiştir. 1381 yılında Germiyanoğlu Süleyman Şah´ın Osmanlılarla akraba olması nedeniyle kızı Devlet Hatun´u Osmanlı Hükümdarı Murad Hüdavendigar´ın oğlu Beyazıt´a verdiğinden Hamit Ovası çeyiz olarak Osmanlılara verilmiştir.
Sultan Beyazıt´ın Timur´a yenilmesi sonucu, Osmanlıların zayıflaması ile bölge tekrar Germiyanoğulları’na geçmiştir. Germiyanoğulları’ndan memnun olmayan bölge halkı Hamitoğulları´na bağlanmak isteğiyle baş kaldırmıştır. Bu nedenle bölge halkı bir süre "Asi Karaağaç" olarak anılmaya başlanmıştır. 1429 yılında ikinci kez Osmanlılara geçen bölge Isparta Sancağı´na bağlanmıştır. Isparta Sancağı´nda iki Karaağaç olunca birine "Şarkîkaraağaç" diğerine de " Garbikaraağaç" adı verilmiştir. Böylece bölge halkı "Asi" töhmetinden kurtarılmıştır. Bir süre sonra Burdur´un sancak olması nedeniyle bölge Burdur Sancağı´na bağlanmıştır.
Bölge halkının Germiyanoğulları´na karşı vermiş oldukları mücadele günümüze kadar gelen " Avşar Beyleri" türküsü ile ifadesini bulmuştur.
Garbikaraağaç, 1870 tarihli "Osmanlı İdari Nizamnamesi" ile 1871 yılında ilçe olmuştur. 1888 yılında Denizli Sancağı´na bağlanan Garbikaraağaç kazası, daha sonra ACIPAYAM adını almıştır.
Acıpayam Gazetesi.com