Demirci Mehmet Efe'nin Denizli'ye yaptığı baskın anlatıldı
(AA) - Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Rektörlüğü, Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı ile PAÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından "Denizli Baskını Vakası" adıyla panel düzenlendi.
Cafer Sadık Abalıoğlu Eğitim ve Kültür Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Abalıoğlu, PAÜ Turizm Fakültesi Hierapolis Konferans Salonu'nda düzenlenen panelin açılışında yaptığı konuşmada, Demirci Mehmet Efe'nin Denizli'ye yaptığı baskının üzerinden 100 yıl geçtiğini belirterek şöyle konuştu :
"O dönem bazı Denizlililer, Mehmet Efe'nin kızanlarını öldürmüşlerdir. Dönemi yaşayan Denizlililere göre bu cinayetlerin sebebi, efelerin hanelere girmesi, mallara, paralara el koyması, sarkıntılık etmesidir. Ancak sebep ne olursa olsun bu bir cinayettir. Hem de kendilerini, şehirlerini ve hatta ülkemizi düşmana karşı koruyacak kişileri öldürmüşlerdir.
Ancak diğer taraftan her bakımdan şehirde tek yetkili ve güçlü olan Demirci Mehmet Efe, gerçekleri ortaya çıkarmak yerine, güçlünün hukukunu işletip, kendine göre hüküm vererek, yaklaşık 60 kişiyi vahşice öldürmüş ve 'Denizli halkı milli mücadeleye karşı isyan başlattı, ben de öldürdüm' demiştir. Denizli Vakası dediğimiz bu olay, yaklaşık 60 Denizlilinin vahşice katledilmesidir. Buna sebep ise Efe'nin bazı çocuklarının katledilmesidir."
-"Kuva-yı Milliye'nin içinde askerlerle birlikte sivil oluşum da yer aldıyordu"
Panelin yöneticiliğini PAÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Uygulama Merkez Müdürü Prof. Dr. Ercan Haytoğlu yaparken, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Akça, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Öğr. Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Günver Güneş, Araştırmacı-Yazar Hanri Benazus ve Geçmişten Günümüze Denizli Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Ömer Gökmen, konuya ilişkin bilgi aktardı.
Prof. Dr. Bayram Akça, Denizli Vakası Olayına kadar yaşanan Kuva-yı Milliye Hareketini ele aldığı konuşmasında, Kuva-yı Milliye'nin içinde askerlerle birlikte sivil oluşumun da yer aldığını, bu sivil oluşumun efe ve zeybeklerden oluştuğunu söyledi. Milli Mücadele Dönemi'nde Kuva-yı Milliye'ye katılan efelerin bölgelerini nasıl düşman işgalinden koruduklarını anlatan Prof. Akça, Demirci Mehmet Efe'nin de Aydın bölgesinde gönüllü olarak asker topladığını kaydetti.
Araştırmacı-yazar Hanri Benazus da, Mustafa Kemal Atatürk'ün Milli Mücadele Dönemi'nde efe ve zeybeklerin aşırılıklarını baskılamaya çalışıp, düzenli ordu öncesinde vatan savunmasında onlardan yararlanmaya çalıştığına değindi.
Ömer Gökmen, Denizli halkının Milli Mücadeleye sahip çıktığını, iki gün süren bu münferit olayın ise Demirci Mehmet Efe'nin silah arkadaşlarının taşkınlıkları ve hukuka uygunsuz davranışları sonucunda meydana geldiğini vurguladı.
Panele Denizli Valisi Hasan Karahan, PAÜ Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Bağ, Merkezefendi Kaymakamı Adem Uslu, diğer protokol üyeleri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.