"Kekik üreticileri perişan"
Denizli Tarım Platformu Başkanı İrfan Osman Hatipoğlu, 2023 yılı Denizli tarımsal üretimi ile ilgili yaptığı değerlendirmede, genel olarak çiftçilerin girdilerin çok artması nedeniyle, emeklerinin karşılığını alamadığını vurgu yaparak 'tarımsal üretimin tüm alt kollarında sıkıntı var. 2023 yılında yıkım yaşayanlar kekik üreticileri oldu. Binlerce ton kekik çiftçilerin deposunda bekliyor' dedi.
Başkan Hatipoğlu değerlendirmesinde, tıbbi aromatik bitki üretiminin Denizli için özel bir yeri olduğunu, kamu yöneticilerinin başta kekik üretimi ve satışı konusunda pozitif ayrıcalık yapması gerektiğini vurgulayarak “Dünya Kekik ihracatının yüzde 90’ı Denizli’den yapılıyor.
Denizli ve çevresinde 8 bin çiftçiyle 220 bin dekarda 22 bin ton kekik, 4 bin ton adaçayı üretiliyor. İki yıldır satılamıyor. Nedeni AB, EFSA geçtiğimiz yıllarda kekik ve adaçayında pyrrolizidine alkoloid (PA) kontaminasyonu için düzenleme yaptı.
Gıdada 400 ppb, kekik ve adaçayı yağında 100 ppb üstünde ürün kabul etmiyor. İlgililer bu düzenleme ile ilgili gerekli uyarıları yapmadığı için, 2022 yılında 20 ton bin kekik üretildi, 10 bin tonu satılamadı. Bu yılda üretilen 22 bin ton kekiğin 12 bin tonu PA’dan dolayı satılamadı. Fiyatı 30 liradan 12 liraya kadar geriledi. Adaçayında da durum benzer. 4 bin ton üretimin, 3 bin tonu satılamadı. Fiyatı 20 liradan 6 liraya geriledi” dedi.
Başkan Hatipoğlu değerlendirmesinde, çiftçiler zamanın uyarılsa ve eğitimden geçirilseydi kekikte ve adaçayında sıkıntı yaşanmayacağını belirterek “PA kontaminasyonunun sebebinin boz ot, köpek üzümü, sarmaşık, horoz ibiği, sirken gibi 18 farklı yabancı ot çeşidinin üretimle karışmasıyla oluşuyor. Çiftçiler uyarılmadıkları için yabancı ot temizliği yeterince yapılmadı.
Kekik ve adaçayı için organik ve ruhsatlı zirai mücadele ilacı da yok. Emekle temizlenmesi gerekiyor. Bir önceki yılda ürünlerini satamadıkları için, otları toplatamadılar. 2022-23 yılı bu nedenle kekik üreticileri için yıkım yılı olmuştur. İlgilerden talebimiz, çiftçilere gerekli uyarının yapılması, üretim sürecini sıkı denetlemeleridir.
Çiftçilerin aralarındaki iç denetimlerini güçlendirmek için kooperatiflerde örgütlenmeleri özendirilmeli ve desteklenmelidir. Bunları yapmazsak Denizli tıbbi aromatik bitki alanındaki başarısı yok olacaktır” uyarısı yaptı.