Pamukkale Üniversitesi bünyesinde 2016 yılına kadar atıl bir şekilde duran, PAÜ Yönetimi tarafından verilen destekler sayesinde gelişmiş laboratuvar sistemleri ile ileri teknoloji uygulama ve araştırma merkezine dönüştürülerek 2017 yılında faaliyete geçen İLTAM, yaklaşık 8 bin 363 metrekare kullanım alanına, kullanıma açık 9 adet laboratuvara ve 1 adet konferans salonuna sahiptir. İLTAM; araştırma ve geliştirme aşamalarında bilim ve teknolojinin gelişmesi için üniversitelerin, kamu kuruluşlarının ve özel kuruluşların ortak ihtiyacı olan ileri teknoloji düzeyindeki cihazları bünyesinde bulundurmaktadır. Farklı tematik alanlarda çalışma olanakları sunan Merkez, kaliteli insan gücünün sürekli eğitimini sağlayarak ve bilgi birikimini arttırarak verimli ve etkin bir çalışma ortamı yaratmak hedefi ile hizmete girmiştir. İLTAM; bir müdür, iki müdür yardımcısı, beş öğretim görevlisi ve bir tekniker ile çalışmalarını sürdürmektedir.
Prof. Dr. Alpoğuz: ‘‘Sadece Denizli iline değil tüm Ege Bölgesi’ne fiziksel, kimyasal ve fizyolojik analiz bakımından hizmet verebilecek donanımlı bir laboratuvar’’
Araştırma ve uygulama laboratuvarları hakkında teknik bilgiler veren İleri Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hamza Korkmaz Alpoğuz, Pamukkale Üniversitesinin imkânlarıyla yapılan laboratuvarların uygulama açısından sadece Denizli’ye değil tüm Türkiye’ye fırsat ve olanaklar sağlayacağını ifade etti.
İLTAM’ın
kurulumunda proje aşamasından bu günlere gelene kadar çok yol kat ettiklerini
söyleyen Prof. Dr. Alpoğuz böyle bir Merkez’in hem Üniversite’ye hem de bölgeye
büyük katkı sağlayacağının altını çizdi. Prof. Dr. Alpoğuz, ‘‘Üniversitemiz
bünyesinde Merkezi İleri Araştırmalar Laboratuvarı (MİAL) olarak kurulan Merkez,
Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Hüseyin Bağ’ın 2016 yılında göreve geldiğinden bu
yana çalışmalarımıza desteği ve değerli katkıları ile 2017 yılında ileri
teknoloji uygulama ve araştırma merkezine dönüştürülerek İLTAM adını almış, Üniversitemiz ile sanayide gerçekleştirilen
proje çalışmaları için ihtiyaç duyulan test/analizlere yönelik hizmetler vermeye
başlamıştır. Şu ana kadar yapılmış olan analizlerin yüzde 41,5’i sanayiye
hizmet olarak sunulmuş olup ilerleyen süreçte, sanayi odaklı analiz/test
hizmetlerinin arttırılması hedeflenmiştir. Ayrıca farklı endüstriyel
paydaşların ihtiyaç duyduğu ya da duyabileceği birçok test/analizler gerçekleştirilmektedir.
2018 yılı içerisinde hizmete sunulan GC/MS, HPLC, XRD, XRF, IC, ICP-OES ve mikrodalga
çözünürleştirme cihazları yardımı ile gıda, genetik, çevre, klinik, ilaç ve
jeoloji alanlarında kalitatif ve kantitatif analizler yapılabilmektedir. Ayrıca
FESEM cihazı ile görüntüleme, mikroskop kullanımı, kanser biyolojisi ve DNA/RNA
düzeyinde çalışmalar; hücre kültürü çalışmaları ile protein düzeyinde
çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bunların yanı sıra, rutin laboratuvar
ekipmanları sayılabilecek olan otoklav, etüv, distile su cihazı, hassas terazi, ph metre, santrifüj,
inkibatör, sonikatör, PCR, UP, liyofilizatör, homojenizatör aracılığıyla da
çeşitli mikrobiyolojik, fizyolojik, fiziksel ve kimyasal analizler yapabilme
imkanımız bulunmaktadır. Bu bağlamda, sadece Denizli iline değil tüm Ege
Bölgesi’ne fiziksel, kimyasal ve fizyolojik analiz bakımından hizmet
verebilecek donanımlı bir laboratuvar kurulduğunu vurgulamak isterim.” dedi.
İLTAM’a
kazandırılan beş yeni ileri teknolojik cihaz ile ilgili de Prof. Dr. Alpoğuz
bilgi verdi: ‘‘2018 yılı Temmuz ayında İLTAM bünyesine Pamukkale Üniversitesi
Kurumsal Altyapı Projesi ile kazandırılan ICP-MS cihazıyla pek çok element ppt
(binde bir) ve ppb (milyarda bir) gibi daha düşük düzeylerde analiz
edilebilmektedir. ICP-MS, benzer yöntemlere göre aynı anda birçok elementin
analizini hızlı bir şekilde yapabilmekte olup kimya ve biyoloji gibi temel
bilimler, çevre analizleri (içme suyu, nehir suyu, katı atıklar, toprak, çamur,
Hg, As, Pb ve Sn tayinleri) ve jeolojik uygulamalar (kaya ve toprakların major,
minor ve eser element analizleri), klinik araştırmaları (kan, idrar, serum,
doku) malzeme bilimleri, yarı iletken endüstrisi ve oşinografi (deniz bilimleri)
gibi birçok alanda yaygın şekilde kullanılmaktadır. 2018 yılı Aralık ayında
yine Pamukkale Üniversitesi Kurumsal Altyapı Projesi ile Merkezimiz’e
kazandırılan Dinamik Mekanik Analizör (DMA), Diferansiyel Taramalı Kalorimetri
Spektroskopi cihazı (DSC), Toplam Organik Karbon Tayini cihazı (TOC) ve Sıvı
Kromatografi-Kütle Spektrometri Sistemleri (LC-MS-MS) ile analizler
gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Bünyemize kazandırılan cihazlardan DMA cihazı
ile malzemelerin mekanik özellikleri, farklı sıcaklıklarda farklı gerilim ve
baskı altında incelenebilmekte ve polimer,
polimer karışımları, elastomerler, kompozitler, elyaf, film, reçine vb. geniş
veya yüksek modüllü malzemelerin testleri yapılabilmektedir. DMA fırını ısıtma
işlevinin yanı sıra sıvı azot soğutma sistemi ile -170 derece ile 600 derece sıcaklık
aralığında çalışma imkânı sağlamaktadır. LC-MS-MS cihazı, çoklu
analitlerin ve eser miktardaki analitlerin hassas miktar tayininde
kullanılmaktadır. Meyve, sebze, süt, et vb. gıda numunelerinde pestisit ve
metabolitleri ile hormon ve metabolitlerinin, aflatoksin-mikotoksinanalizleri
gerçekleştirilebilmektedir. Doku, serum, plazma gibi biyolojik örneklerde
ilaç ve metabolitlerinin ölçümü gibi uygulama alanları da bulunmaktadır. Merkezimiz’e
kazandırılan bir diğer cihaz olan DSC cihazı ile numunelere ait entalpi
değerleri, erime sıcaklığı, kristallenme sıcaklıkları, camsı geçiş sıcaklığı,
ısı sığası tayinleri ve entalpi enerjisinin hesaplanması gibi parametreler
ölçülebilmektedir. DSC cihazı, ısıtma fonksiyonunun yanı sıra sistem ile
entegre sıvı nitrojen soğutma sistemi ile eksi 170 derece sıcaklığa kadar
soğutma işlevi yaparak düşük sıcaklıkta DSC deneylerini de gerçekleştirebilmektedir. Son
olarak Merkez bünyesinde faaliyete geçirilen TOC cihazı ile bir su sistemi
içerisinde bulunan organik maddelerin yani karbon bazlı yabancı maddeler
ölçülebilmektedir. Çeşitli su tesislerinde, besleme sularında, su saflaştırma
ve dağıtma ünitelerinde başvurulan başlıca su analiz yöntemlerinden biri olan
TOC analizi, sudaki organik maddelerin yüksek sıcaklıklarda, katalitik olarak
yakılması ve karbondioksit gazı haline getirilerek açığa çıkan karbondioksit
gazı miktarı ile su örneğinde bulunan toplam organik karbon miktarı tespit
edebilmektedir.’’
Prof.
Dr. Hamza Korkmaz Alpoğuz, “Bütün bu cihazların kazandırılmasında maddi ve
manevi olarak kendilerine her yönden destek olan Pamukkale Üniversitesi Rektörü
Sayın Prof. Dr. Hüseyin Bağ’a sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.” diyerek
sözlerini tamamladı.