Beyazıt Han Türbesi Acıpayam ilçesi Yeşilyuva kasabasındadır. Türbede bulunan bilgi levhasına göre “Beyazıd Han, Selçuklu uç beylerindendir. Semerkandi Baba ile emirlerine verilen birliklerle Acıpayam-Elma Dağı’nı geçerek "Kayser Kalesi'nin (Yeşilyuva Kalesi) dışındaki Başalan, Adatepe, Kazlaryakası ve Kale etrafında toplanmış bulunan Bizans ordusu ile yaptıkları savaşlar sonucunda kaleyi zapt eden alp-eren ve gazi-derviş olduğu sanılmaktadır.
Yeşilyuva ve çevresinin Türkleşmesinde ve Türklerin eline geçmesinde büyük rolü olan Beyazıt Han, Yeşilyuva beldesinin kurucusu olarak kabul edilmektedir. Türbesi, şehit olduğu yerde yapılmıştır. Miladi 1100 yılı başlarında şehit olduğu düşünülmektedir.”
Ali Vehbi Aykota “Acıpayam” adlı kitabında, “Halen Yaka Mahallesi’nde metfun Bayezid Han ile Yaka Mezarlığı’nda yatan Semerkandi Baba, bu toprakların ilk fatihleridir. 1097 tarihinde Selçuk hükümdarlarından Kılıç Aslan’ın zamanında, Selçukilerden bir kervanın Laodikyalılar (dönemin önemli Bizans şehri) tarafından soyulması ve bu havalinin dillere destan olan serveti tabiiyyesi dolayısıyla öteden beri Selçukluların göz diktikleri bir yer idi.
Bu vesile iledir ki Selçuk fırka komutanlarından Denizli İlbadı Mezarlığı’ndaki türbesinde metfun olan Mehmet Gazi, Denizli Servergazi Mahallesi’ndeki türbesinde metfun olan Server Gazi Laodikya üzerine sevkedilirken, bu bölgenin cenub havalisini kaplıyan dağlık arazinin güneyine düşen semtlerin de işgallerinde bulunan laodikya müfrezelerini temizlemek için Beyazid Han ile Semerkandi Baba emirlerine verilen birliklerle Elma Dağı’na geçerek Kayser (Yeşilyuva) Kalesi’ni sarmışlardır.
Mehmed Gazi ve Sever Gazi Beyler Honaz civarına sokulmak için sınır boylarında tutuştuğu harplere devam ederken, Beyazıd Han ve Semerkandi Baba da Başalan ile Kazlaryakası, Adatepe ve Kale etrafında tahassun etmiş olan düşman ordularıyla uzun boylu çarpışmalar ve harpler yapıldıktan sonra kaleyi zabtetmeğe muvaffak olmuşlardır.
Çok kanlı ve şiddetli olan bu savaşta en çok telafat verilen ve şehitlere mezar olan iki sırt arasındaki vadiye “Adakderesi” adı verildiği ve Beyazid Han ile Semerkandi Baba’nın burada şehit düştüklerinden kabirlerinin burada olduğu dillerde dolaşmaktadır.” demektedir.
Türbe; dıştan dışa 530 x 530 santimetre ölçülerinde kare biçimli, ahşap kırma çatılı, üstü sunta çakılı ve plastik shingle örtülü bir yapıdır. Tek oda şeklinde düzenlenmiş yapı içerisinde 130x250 santimetre boyutlarında ve 110 santimetre yüksekliğinde Beyazıt Han’a ait olduğu söylenen bir kabir bulunmaktadır.
Bilgi levhasında da yazdığı ve yerel kaynaklarda ifade edildiği gibi Beyazıt Han ve yine Yeşilyuva kasabasında türbesinde metfun bulunan Semerkandi Baba, Acıpayam Ovası’nın Türkler tarafından fethi sırasında yapılan savaşlara katılmış, büyük yararlılıklar göstermiş iki önemli gazi-derviş oldukları anlaşılmaktadır.
Sağlın ve esenlikler diliyorum…