Erebiye Bılla (Rabia Abla) Türbesi, Çardak ilçesi, Beylerli kasabasındadır. Denizli’de bir kadına ait tek türbe yapısı, Erebiye Bılla Türbesi’dir. Erebiye Bılla’nın kim olduğu konusunda bir bilgi yoktur. Merhum Şükrü Tekin Kaptan: “1891 yılına ait bir kayıtta, Rabia Hatun adına, yıllık 112,62 lira geliri olan bir zaviyesi olduğunu” söylemektedir.
Türbenin bakımı ve temizliğini, kasaba halkından olan “Tekkeşler” (“tekke-nişin”in kısaltılmış hali) Ailesi kadınları yapmaktadır. Bu aile geleneği, bugüne kadar “anadan-kıza” devredilerek devam ettiği ve bunu sevabına yaptıklarını ifade edilmektedirler. Bizim türbeye ziyaretimiz sırasında, türbenin bakım ve temizliğiyle, bu Tekkeşler Ailesi’nden olan ve aşağıda resimlerde görünen Ümmü Karaca Hanım teyze ilgileniyordu.
Ümmü Karaca Hanım teyzenin anlattığına göre Erebiye Bılla, Dedeköy’lü yani Baklan’lı genç ve güzel bir kızmış. Kendisinden başka altı erkek kardeşi varmış. Yaz aylarında, Beylerli kasabasına amele olarak ekin biçmeye gelirmiş.
Yine bir gün ekin biçmek için tarlaya gitmişler. Tarlada çalışan amelenin suyu tükenmiş. Öğle vakti Erebiye Bılla’yı su doldurmak için çeşmeye göndermişler. O sırada köyün gençleri etrafını sarmış ve ona taciz ve sarkıntılık etmeye başlamışlar.
Başına gelecekleri tahmin eden Erebiye Bılla, lekelenmektense toprak olmayı, yani ölmeyi tercih etmiş. Bütün masuniyeti ve teslimiyeti ile canını alması için Allah’a dua etmiş. Tanrı da bu iffet abidesi mümine kızın duasını kabul etmiş. O anda yer yarılmış, Erebiye Bılla bir kolu dışarıda kalacak şekilde toprağın içine gömülmüş.
Daha sonra etrafına taşla çevirmişler, toprağa girdiği yeri mezar yapmışlar. Kızın masumiyetini ve Tanrı inancını takdir eden yöre halkı, Erebiye Bılla’nın mezarını ziyaretgâh haline getirmiş. Bir müddet sonra da mezarının üstüne türbe yapmışlar.
Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında çok büyük etki ve katkısı olan “Gaziyan-ı Rum”, “Abdalan-ı Rum”, “Ahiyan-ı Rum” diye isimlendirilen Horasan Erenlerinin yanında “Bacıyan-ı Rum” diye tarif edilen kadın dervişlerin gayretlerini ve hizmetlerini de göz ardı etmemek gerekmektedir. Anadolu coğrafyası, “Gaziyan-ı Rum”, “Abdalan-ı Rum”, “Ahiyan-ı Rum” ve “Bacıyan-ı Rum” gibi Horasan Erenlerinin çabaları ve menkıbeleri sayesinde “vatan” olmuştur.
Bu nedenle Erebiye Bılla, Erebiye Bılla menkıbesi ve Erebiye Bılla Tekkesi’ni bu açıdan değerlendirmek gerekmektedir.
(Kaynak: Denizli'nin Evliyaları ve Türbeleri, Selvi Yayınları, İbrahim Afatoğlu)