TÜRKLERİN ORTA ASYA'DAN DENİZLİ'YE GETİRDİĞİ KUTSAL "OBA", "OBO", "OVO" VEYA "DÜŞEK"LER

Oba, obo veya ovo; bozkırlarda toprak, dağ geçitlerinde taş yığınlarından meydana getirilen yapay kutsal tepeciklerdir. Aslında Oba, obo ya da ovo lar gökyüzü, yeryüzü ve yeraltı olarak ayrılan 3 kozmik bölgeyi birbirine bağladığı "Kozmik Yol" olarak inanılmaktadır. Gök Tanrı İnancı’na göre Şamanlar, bu kozmik yol vasıtası ile Gökyüzü, Yeryüzü ve Yeraltı ile sürekli iletişim halinde olduklarına da inanılmaktadır. Bu alan kutsal Tanrısal bir mekan olduğu için, Tanrıdan istenen dilekler de obo larda ve dini bir ritüel şeklinde yapılır. Dilekler Gök Tanrı’ya renkli bezler ve kurdeleler aracılığı ile iletilir.



Gök Tanrı inancına göre Türklerde her boyun kendine ait olan bölgede bir obo yaptıkları bilinmektedir. Yılın değişik zamanlarında bu obo lar etrafında kurbanlar kesilir, adaklar adanır. Kurban olarak süt ve rakı sunulabilir. Adak olarak da at tüyü, renkli bezler ya da ip parçaları kullanılır.

Uranhay Türklerinde Şaman ve boyu ayin için obo etrafında toplanır. Her gelen obo nun olduğu yere mavi, beyaz, kırmızı veya sarı renklerde kumaş parçası bağlar ve adakta bulunur. Kam da obo etrafında üç defa dolaşır ve kokulu otlar yakarak etrafı tütsüler. Daha sonra da Gök Tanrı’ya ve Yer Su ruhlarına (sahiplerine) dua ederler.



Yolculuk halindeki Altay Türkleri, bir obo ya ulaşınca, obo nun üzerine bir taş daha koyarak (atarak) Tanrı’dan ve Ata ruhlarından yolunun açılmasını diler. Bu Obalar geçit vermeyen yerlere konulur. Kırımlı yaşlı Türkler, obo etrafında gençlere nasihat eder ve bilgi verirlerdi.

Gök Tanrı İnancı’nda olan Türkler oba, obo veya ovo ları kendileri ve Tanrısı arasında kutsal bir buluşma mekanı haline getirmişler, yılın belli zamanlarında veya ihtiyaç duydukları zamanlarda ovo lara ziyaret ederek Gök Tanrı’ya adaklar adamışlar, dualar etmişlerdir.



İşte bu kadim Türk inancı günümüzde de devam ettirilmektedir. Çeşitli araştırmalar için çıktığım Baba Dağ ve Boz Dağlarında Türkmen Yörük Boyları, Allah’a dua ettikleri, kutsal oba, obo, ovo ya da Denizli’deki yöresel adıyla “düşek”ler yaparak kadim inançlarını sürdürmektedir.

1-2 ve 4. resimler Baba Dağ zirvelerinde Eren Baba Yatırı’nın etrafında tarafımdan çekilmiş kutsal oba, obo, ova ya da düşek resimleridir. 3. resim de Boz Dağ’da yine tarafımdan çekilmiş kutsal oba, obo, ova ya da düşek resmidir. Son resim de Tuva Türklerinin oba, obo, ovo resmidir. Çökelez Dağı, Honaz Dağı, Sandıraz Dağı gibi diğer Denizli Dağlarında da bu oba, obo, ova veya düşek lerden var olduğunu da biliyoruz. Bu konuda Ümit Şıracı kardeşimizin de çalışmaları bulunmaktadır. Sağlık ve esenlikler diliyorum…"