(Geçen Haftadan Devam)
Beri tarafta, sabahın serinliğinde Pınarcık sokaklarına yüzlerce kendir çıkrığı kurulmaktadır. Ekmeğini kendirden çıkaran çok sayıda kadın ve erkek, erken saatlerde işe koyulmuştur.
Urgancılığı, 1920'de Kızılhisar’a Tireli Mustafa Peynircioğlu getirdi. Her ne kadar bu tarihin 1929-1930 yılları olduğunu söyleyenler varsa da (Gemi, 1992) Kızılhisar Asrî Mezarlığı'ndaki mezar taşında "1920 tarihinde urgancılığı icat eden Mustafa Peynircioğlu R.F. 1930" yazmaktadır. Mustafa Bey’in Kızılhisar’a yerleşip evlenmesine Çillikler’in Hacı Mustafa Ali vesile olmuştur.
Eşraftan Emin Efendi Hoca oğlu Cemal Kabukçu, Ali Efendi Hoca oğlu Cevdet Kabukçu, Kıvrak Ali oğlu Ahmet Ali Kıvrak ve Parçalar'ın Ümmet urgancılığın Kızılhisar'daki ilk çırakları ve öncüleridir. (Mehmet Ali Gemi, "Serinhisar ve Urgancılık", Yatağan Dergisi, Sayı:8, Ocak-Şubat 1992, s.24). Kızılhisar'da uzun yıllar görev yapan öğretmen Osman Peynircioğlu, Tireli Mustafa Bey'in oğludur.
Urgancılıktan naylon halata, daha sonraki süreçte kablo imalatına geçişte büyük emekleri olan Ekizler'in Halil İbrahim Ağa, Yakup Kulaksız, Mustafa Vural, Ertuğrul Ekiz, Zihni Çetinkaya, Mustafa Kabukçu, Hallatçı Mehmet Avsan ve Kemal Aydoğmuş’u burada anmak gerekir.
Kızılhisar'ın meşhur şoförlerinden Papara Ramazan...
Pınarcık'tan değişik sektörlerde nice tüccar gelip geçti: Kazak Hacı, Ramazan Özalp, Kabaş Ahmet, Dembel Veli, Çakal Hüseyin, Kazak Ömer ve kardeşi Mehmet, Ekizler'in Cemal, İbiş Fahrettin, Delioğlan (Ali Rıza Eroğlu), Mustafa Güç, Ömer Uzun, Ekizler'in Koca Kerim...
Ömer Hafızlar'ın Fahrettin dayı ile Tahtacı Halil dayı uzun süre otobüsçülük yaptılar. Daha sonraki yıllarda Kıranta Himmet, Karakuzu Nuri, Camcı Hasan, Şatır Ahmet de minibüsleriyle yolcu taşıdılar.
O yıllarda Yenice Mahalle'de 50- 60 aile geçimini bardakçılıktan sağlıyordu. Günde dört-beş kamyon bardak yüklendiği olurdu. Eski ustalardan Süleymancılar'ın Mehmet Turhan, Camız Hacı Mustafa (Kaykan), Bacak Mustafa (Öselmiş), Muhtar Hamit'in oğlu Hasan Gönen ve genç nesilden Cemil Yılanlı, Emin Alpartin'i saygıyla analım. Kızılhisar bardağının yanı sıra vazo ve küçük heykelcikler imal eden Kasap Halil Davulcu'yu da unutmayalım. Günümüzde bu mesleği sadece İbrahim Gündaş usta sürdürmektedir. Maalesefbardakçılık mesleği tamamen kaybolmak üzeredir.
Çengelci Mehmet ile kardeşi İbrahim, haftada bir gün oğlakları kesimhaneye götürürlerdi. Yenice Mahalle Kahvesi'nde Sinemacı Kâmil, Derici Emin, Ethem Emmi, Asım Derici, Kurtlar'ın Kadir, Dübülleri'in Ethem Ağa derin bir sohbete dalmışlardı. Herkes gülmekten yerlere yıkılıyor, ortalık kahkahadan çınlıyordu. Sarıovalı Süleyman dayı, Dereiçi'nden ağır adımlarla aşağıya inmekteydi.
Kızılhisar'da Kara Osmanlar, Kurtlar, Karakuzular'la başlayan kamyonculuk; Çandırlar, İbişler, Kurbanlar, Uzunlar, Çolak Yusuflar, Perişanlar'la devam etti. Birkaç büyük usta şoförün adını analım: Şoför Mehmet (Altıparmak), Dokumacı Ahmet, Koca Çillik, Keklik Mehmet, İsmail Sırlan (İncili kuş), Çete Hasan, Rıza Kurban, Kabayular'ın Halil İbrahim, Hacı Ümmet'in İsmail, İbiş Muharrem, Ethem Cengiz, Ulvi Tonkul, Cevat Özalp, Kıreşler’in Mustafa Ali, Nazmi Erdoğan, Halil Beydemir, Şatır Mustafa (Okyaz), Koca Hüsnü'nün Şevket (Özcan), Rıza Cengiz, Hüsnü Taş, Palli Hasan, Çineller'in Ali İhsan...
Sevgili dostlar,
Zaman, bir film şeridi gibi akıp gidiyor. Dünün kartpostal görüntüsündeki güzelliklerinden bugüne birtakım hatıralar ve hikâyeler kaldı. Biz sadece geçmiş zamana küçük bir projeksiyon tutmaya çalıştık. Şüphesiz daha değinemediğimiz birçok ayrıntı, adını anamadığımız birçok kişi var. Ölenlere rahmet, hayatta olanlara afiyetler dilerim. Gönlünüz hoş, muhabbetiniz latif, haneleriniz huzur ve bereketli olsun efendim...
Selam ve saygıyla.
Öğr. Gör. Yaşar ÖZTÜRK