“MECLİS’İN BÜTÇE YAPMA HAKKI ELİNDEN ALINIYOR”

Neden mi “Hayır” diyoruz? Yapılacak Anayasa değişikliğinin 15. maddesindeki düzenlemeyle Meclisin bütçe yapma hakkı fiilen elinden alınıyor. Biz, halktan toplanan vergilerin adil bölüşümü için, Meclis’in harcamalar konusunda daha fazla söz sahibi olması için “Hayır” diyoruz. Bu anayasa paketi, Meclis’in tüm denetim yetkisini tırpanlarken, en önemli görevi olan bütçe yapmayı da neredeyse yok etmektedir. 

Hiçbir başkanlık sisteminde Meclislerin bütçe yapma hakkı kısıtlanamaz, ama bu pakette bütçeyi cumhurbaşkanı hazırlayacak, ayrıntıları o belirleyecek. Hiçbir Başkanlık düzeninde Başkan, eğer Meclis bütçe konusunda direnirse onu dinlemeden, uzlaşmadan adım atamaz. Uzlaşı ve ortak akılla eğitimde, sağlıkta, güvenlikte, adalette yapılacak harcamalar birlikte kararlaştırılır. Ama bu pakette tam tersi bir adım atılıyor, Cumhurbaşkanı dünyada görülmemiş bir bütçe yetkisiyle donatılıyor. Vergiyi toplarken, parayı harcarken Meclis’I dinleme zahmetine girmeyecek bir tek adam sistemi yaratılıyor. Anayasa paketindeki düzenlemeyle; Meclis bütçeyi onaylamazsa ya da eğitimde, sağlıkta, adalette daha fazla bütçe ayrılması noktasında direnirse Cumhurbaşkanı bunu dinlemeyebilecek, bildiğini okuyacak, harcamalara devam edecek. İsterse önceki yılın bütçe rakamlarını bugüne uyarlayıp aynen uygulayabilecektir. 

Bu değişiklikle, milletvekilleri bütçe hakkında esaslı bir karar veremeyecek, bütçe Meclisten geçmese bile cumhurbaşkanı geçen yılın oranlarına göre bütçeyi tek başına yürürlüğe koyabilecektir. Vatandaşın yüzde 100’ünün oyuyla ve vergisiyle görev yürüten Meclis susturulacak, ama yüzde 51’in oyuyla gelen cumhurbaşkanının tek başına belirlediği bütçe konuşacaktır. Tüm parlamenter sistemlerde ve Başkanlık sistemlerinde bütçede son söz yetkisi Mecliste iken, bu paket vatandaşın cebinden çıkan vergiyi toplama, yükünü belirleme ve nereye harcama yapılacağı yetkisini Saray hazinesine bırakacaktır.

Cumhurbaşkanı kararnamesiyle tek adamlık yaratmaya kalkanlar, önce kararnameyi kanunun üzerine koyacak, Meclis iradesi hiçe sayılacaktır. Ardından Meclisin en temel hakkı ve görevi olan bütçe düzenlemesi cumhurbaşkanının tek taraflı kararıyla yok sayılacaktır. Vatandaşın vergisinin şeffaf biçimde harcanması ve denetimi için Meclis’in yeniden etkili olması gerekmektedir. Bütçe hakkımızın elimizden alınmaması ve vatandaşın cebine ortakların dadanmaması için “Hayır” diyoruz."