Herkesin ağzında Türk Töresi
Ancak.
Nedir?
Ne değildir?
Belli değil.
Anladığım kadarı ile Töre bir kültür unsuru kutsal bir şey, bir sureyi arapca okur gibi okunacak,ikide birde söylenmesi gereken şamanlara ozanlara ait bir şeylermiş gibi görülüyor.
Töre;
İnsanla insanın insanla devletin devletle devletlerin ilişkilerini düzenleyen kualların bütünüdür.
Yani günlük yaşayan bir şeydir.
Kısacası Türkün hukukudur.
İşlevseldir.
Somuttur.
Başka ülkelerde Töre ile hukukun aynılığı bilindiği ve kabul edildiği için hiç kesintiye uğramamış ve hala devam etmektedir.
Türk Toplum ve devletlerinde genelde göçebe hayatı yaşandığı için Töre yani hukuk genelde sözlü olarak tesbit edilmiş ve sözlü uygulanmıştır. Bu sebeble yazıya çok az dökülebilmiştir.
Birde biz Türkler idareyi genelde yabancılara verdiğimiz için Türk Töresi ile yabancı töreler karışmış genelde yabancı töreler Türk Töresinin yerini almıştır.
Bu sebeble tesbiti zor olsa gerekki tarihçiler derli toplu bir Türk töresi tesbit edememişler veya ben bilmiyorum veyada gerekli görülmemiştir.
Toplumun geçmişten gelip geleceğe gittiği gibi töre yani hukukta geçmişten gelip geleceğe gitmektedir.Bu olmadığı zaman toplum ve devlet sarsılmakta yıkılmakta büyük acılara sebeb olmaktadır.
Yazılı hukuka geçilmeden önce Töre hukuk kuralı olarak müeyyidesi olan kurallardı. Töreye göre cezalandırmak veya mükafatlandırmak gerekiyordu. Yazılı hukuka geçilmekle Törenin yaptırım gücü ortadan kalkmıştır. Ahlak örf anane seviyesine uygulama bakımından inmiştir. Bu sebeble göz ardı edilmiştir. Çünkü her hukuk yazımında Törenin yerini yabancıların töresi biraz daha fazla almıştır.
Asıl önemli olan ise her yazılı kabulde Töreden uzaklaşılmasıdır. Bu uzaklaşmalar toplumun dimağını aklını mantığını karıştırmıştır.
Bu sebeble hukuk kurallarına yani Töre kurallarına saygı kalmamış kabul ve benimseme ortadan kalkmıştır.
Şimdi Töre kısacık bir hikayedir.
Tarihçilerin ve Toplum bilimcilerin Türk Töresini tesbit etmeleri geçmişle günümüzü bağlamaları gerektiğini düşünüyorum.