SELÇUKLU ASİLZADESİ VE BEKTAŞİ DERVİŞİ ABDİ BEY SULTAN TÜRBESİ, SERİNHİSAR İLÇESİ, YATAĞAN KASABASI

Abdi Bey Sultan Türbesi, Serinhisar ilçesine bağlı Yatağan kasabası içerisinde, Abdi Bey Sultan Camisi bahçesindedir. Yerel bir kaynağa göre, Abdi Bey Sultan Hicri 571, Miladi 1175 doğumlu olup, yörenin fethini memur edilen Osman Bey (Yatağan Baba) kuvvetlerine katılan bir Anadolu Selçuklu Devleti şehzadelerinden birisi olduğu söylenmektedir. Abdi Bey Sultan, kaynaklarda Abdi Dede veya Abdi Bey olarak geçmektedir. Halk arasındaki yaygın şekli ise, Abdi Bey Sultan olarak bilinmektedir.



12. yüzyıl sonlarında Bizanslıların Batı Anadolu'da hayli ilerlemeleri üzerine Anadolu Selçuklu Sultanı, Yatağan Kasabasında türbesi olan Osman (Yatağan Baba)ve Baklan ilçesinde türbesi olan Hüsameddin (Hüsameddin Dede) Beyleri birer tümen askerle Menderes boylarına göndermiştir. İşte bu savaşlarda Abdi Bey Sultan, Denizli-Çardak ilçesi Acıgöl’ün kuzeyini fetheden Hüsameddin Bey (Hüsameddin Dede) ile Acıpayam yöresini fetheden Osman Bey (Yatağan Baba) kuvvetleri arasında münasebet sağlamakla görevli bir Selçuklu komutanıdır.



Acıpayam Ovası’nın fethi için, Osman Bey (Yatağan Baba) komutasındaki Selçuklu kuvvetleri ile Bizans orduları arasında yapılan bu savaş sırasında, Burdur-Yeşilova ve Denizli-Acıpayam arasındaki Köpek Beli'nde çok şiddetli çatışmalar olmuştur. Abdi Bey burada yaralanmıştır. Salda Gölü kıyısındaki revire getirilmiştir.

Abdi Bey'in kahramanlıkları, Selçuklu Sultanı’na kadar ulaşmış ve Selçuklu Sultanı, Abdi Bey'i “sultanlık” payesi ile ödüllendirmiştir. Abdi Bey, bundan sonra “Sultan” olarak anılmıştır. Salda Gölü kıyısındaki kaynağa da, “Sultan Pınarı” adı, Abdi Bey Sultan’a istinaden verilmiştir. Abdi Bey daha sonra Osman Bey' in manevi evladı olmuş, her ikisi de vefatlarında Yatağan'a gömülmüşlerdir.

Yatağan Baba diye de anılan Osman Bey'in mezar taşında, ölüm tarihi olarak 642 tarihi var ise de, 1935 yıllarında yenilenen Abdi Bey Sultan'ın orijinal mezar taşı kaybolmuştur. Abdi Bey Sultanın çevresinde daha sonra birçok Türkmenler de gelmiş o da bunları uygun yerlere yerleştirmiştir. Nitekim Yüreğil köyünün ismi, mahalli rivayette Abdi Bey Sultan’ın “güre gir” işaret sözü ile buraya yerleşmelerinden dolayı bu adı almışlardır.

Bu rivayetlere göre Abdi Bey Sultan, 12. yüzyıl sonu ile 13. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olmalıdır. Birçok dervişi ve zengin vakıfları olduğunu bildiğimiz Yatağan kasabasında Abdi Bey Sultan adına kurulmuş olan Bektâşî Tekkesi 1926 yılına kadar faaliyet göstermiştir. “Sultan” ünvanı, Bektaşilikteki yaygın kullanımı olsa bile, “Bey” diye anılması, Abdi Bey Sultan'ın Uc Beylerinden olabileceğini de göstermektedir.