Merzifon’da yüksekçe bir tepede kurulu olan Pîrî Baba Tekkesi, Alevi-Bektaşi çevrelerin ziyaret ettiği önemli kutsal yerlerden birisidir. Sandukasının başında bulunan kitabede şöyle yazmaktadır: İmam Musayı Kazım evladı Seyyid Mehmed Piri Dede Horasan’da 1241 (H. 639) tarihinde doğmuş, 1282’de Anadolu’ya gelmiş, Merzifon’da 1341’de vefat etmiştir.
Piri Baba Türbesi’nde metfun olan Pîrî Baba’yla ilgili bilgi veren kaynakların başında Evliya Çelebi gelmektedir. Evliya Çelebi, Pîrî Baba’nın, Hoca Ahmet Yesevî’nin izniyle Anadolu’ya gelip Merzifon’a yerleşen bir Horasan Ereni olduğunu ifade etmektedir. Ayrıca Evliya Çelebi, Pîri Baba Dergâhı’ndan söz ederken, dergâhın büyük kubbelerle süslü olduğunu, aşevi ve derviş hücreleriyle donatılmış olduğunu, burada her gece iki yüz insanın konakladığını ve Pîri Baba’nın başı açık iki yüz dervişinin bulunduğunu kaydetmektedir. Hakkında çok sayıda menkıbe anlatılmaktadır.
Pîrî Baba hakkında anlatılan en bilinen menkıbe şöyledir: Bir gün dağlarda koyunlarıyla yaşayan Çoban Baba, kardeşi olan Pîrî Baba’yı ziyarete gelir. Gelmeden önce bir mendile süt sağıp mendilin uçlarını bağlar ve Piri Baba’ya getirir. Mendili oda içindeki bir çiviye asar. Piri Baba ermişliğinin yanı sıra, hayatını devam ettirebilmesi için ayakkabı tamirciliğiyle de uğraşmaktadır. Kardeşi Çoban Baba’yla sohbet ederken bir kadın ayakkabısını tamir ettirmek için gelir. Pîrî Baba’ya ayakkabısını verir. Ayakkabısını çıkarırken kadının çıplak ayağı görünür, bu da Çoban Baba'nın gözüne takılır. Bu arada asılı olan mendildeki süt damlamaya başlar. Bunu gören Pîrî Baba Çoban Baba’ya dönüp, “Kendine gel kardeş, kendine gel!” der ve sözüne şöyle devam eder. “Dağ başında herkes dervişlik eder, esas burada dervişlik etmektir.” diye söyler. Dersini alan Çoban Baba mendilini alıp tekrar dağlarda koyun gütmeye gider.
Hocasının su istemesi üzerine Piri Baba hocası için zemzem suyu getirir. Fakat hocası onun sudan geç gelmesine kızar. Piri Baba'nın zemzem suyu getirdiğini• söylemesine de inanmaz ve kendisiyle eğlendiğini sanır. Yine günlerden bir gün hocası yine Piri Baba'dan su getirmesini ister. Piri Baba eline yeşil bir bardak alarak su getirmeye gider. Fakat yine geç kalır. Geldiğinde üstadı bu duruma sinirlenir. Piri Baba ise. "Bu içtiğin su buraya uzaktır. Üç buçuk aylık yoldur." diye açıklamada bulunur. Ancak hocası yine inanmaz ve bulduğu bir değnek ile Piri Baba’yı dövmeye çalıştığında, Piri Baba şahadet parmağıyla işaret ederek nazar eylemesi üzerine hocasının bir gözü kör olur.
Yorumlar
Kalan Karakter: